Poniższy artykuł powstał w związku z licznymi zapytaniami i wątpliwościami w zakresie zarządzania drogami na terenie Miasta Mszana Dolna, dlatego pokrótce przedstawiam, jak wygląda to zagadnienie od strony prawnej i finansowej.

Drogi (ulice) na terenie Miasta mają różne statusy prawne i własnościowe. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych, możemy je podzielić, ze względu na ich funkcję 

w sieci drogowej, na następujące kategorie:

    1. drogi krajowe;

    2. drogi wojewódzkie;

    3. drogi powiatowe;

    4. drogi gminne;

Przez Mszanę Dolną przebiegają drogi wszystkich wymienionych kategorii. 

Droga krajowa DK – 28 biegnie głównym ciągiem ulic: Zakopiańskiej, Kolbego, Piłsudskiego i Słomki. Jej zarządcą jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Wszelkie prace na tej drodze związane z remontami i modernizacją nawierzchni, naprawą chodników, doświetleniem przejść, zjazdami prywatnymi i publicznymi, umiejscowieniem przystanków oraz utrzymaniem (odśnieżanie drogi i chodników, sprzątanie, czyszczenie rowów, odwodnienie itp.) leżą w gestii zarządcy, czyli GDDKiA. Ewentualne pozwolenia na wejście w pas drogowy uzyskać można u zarządcy.

Droga wojewódzka DW – 968 biegnie głównym ciągiem ulic: Krakowskiej i Orkana (do zjazdu z ronda w kierunku gminy Niedźwiedź). Jej zarządcą jest Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie (ZDW). Wszelkie prace na tej drodze związane z remontami i modernizacją nawierzchni, naprawą chodników, doświetleniem przejść, zjazdami prywatnymi i publicznymi, umiejscowieniem przystanków oraz utrzymaniem (odśnieżanie drogi i chodników, sprzątanie, czyszczenie rowów, odwodnienie itp.) leżą 

w gestii zarządcy, czyli ZDW. Ewentualne pozwolenia na wejście w pas drogowy uzyskać można 

u zarządcy.

Drogi powiatowe w naszym mieście są dwie. Pierwsza to główny ciąg ulicy Zarabie, a druga to główny ciąg ulicy Orkana (od ronda do początku miejscowości Podobin). Ich zarządcą jest Powiatowy Zarząd Dróg w Limanowej (PZD). Wszelkie prace na tych drogach związane z remontami i modernizacją nawierzchni, naprawą chodników, doświetleniem przejść, zjazdami prywatnymi i publicznymi, umiejscowieniem przystanków oraz utrzymaniem (odśnieżanie drogi i chodników, sprzątanie, czyszczenie rowów, odwodnienie itp.) leżą w gestii zarządcy czyli PZD. Ewentualne pozwolenia na wejście w pas drogowy uzyskać można u zarządcy.

Drogi gminne (miejskie) dzielą się dodatkowo na drogi publiczne i drogi wewnętrzne. Aby droga miała status drogi miejskiej musi leżeć na gruntach własności Miasta. Drogami, które mają uregulowany status prawny i do których Miasto posiada tytuł własności, zarządza Miasto. Na tego typu drogach Miasto może remontować i modernizować nawierzchnię, naprawiać i budować chodniki, doświetlać przejścia dla pieszych, decydować o rozmieszczeniu zjazdów, umiejscawiać przystanki oraz dbać o ich utrzymanie, czyli odśnieżać, sprzątać itp. Miasto na tych drogach wydaje również pozwolenia na wykonywanie prac w pasie drogowym. Takie drogi biegną następującymi ulicami: Stawową (główny ciąg, ale nie do końca), Zarabie (boczna), Asnyka, Kościuszki, Marka (główny ciąg), Ogrodowa (główny ciąg), Fabryczna, Krasińskiego, Starowiejska (główny ciąg i boczne przy blokach na osiedlu Krakowska), Chopina, Modrzejewskiej, Moniuszki, Paderewskiego, Jarzębinowa, Konopnickiej, Mickiewicza, Sienkiewicza, Słowackiego, Tolińskiego, Żeromskiego, Zakopiańska (boczna), Kazimierza Wielkiego, Mroza (ciąg główny i niektóre boczne), Stachury, Spokojna, Orzeszkowej, Grunwaldzka, Piłsudskiego (koło biblioteki), Topolowa, Zielona (główny ciąg), Flizaka, Stabrawy, Malinowa, Bardy, Matejki (główny ciąg), Rakoczego (w początkowej części), Smrekowa, Szymanowskiego, Leśna (główny ciąg – obie odnogi), Rynek, Jana Pawła II, Słoneczna (główny ciąg), Spadochroniarzy (główny ciąg), Słomka (boczna), Orkana (część jednej z bocznych), Podhalan, Zagórzan, Kopernika, Popiełuszki. 

Pozostałe - niewymienione drogi (najczęściej boczne) - są albo drogami prywatnymi (w katastrze widnieją osoby fizyczne) we władaniu Miasta, albo po prostu drogami prywatnymi. 

Zgodnie z przepisami prawa Miasto może finansować zadania tylko na tych drogach, do których posiada tytuł prawny. Władanie nie stanowi stanu prawnego, a stan faktyczny, zatem nie rodzi 

w związku z tym uprawnień właścicielskich. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym Miasto ma obowiązek zaspokajać zbiorowe potrzeby wspólnoty, co należy do jednego z zadań własnych Miasta. Jednak zgodnie z ustawą o finansach publicznych Miasto może wydawać środki publiczne własne oraz pochodzące z dotacji celowych z budżetu państwa jedynie na realizację bieżących i inwestycyjnych zadań własnych, na nieruchomościach, do których posiada tytuł prawny. Stąd też wynika fakt, że drogi we władaniu Miasta nie kwalifikują się do wydatków ze środków publicznych, czyli budżetu Miasta. 

I tutaj warto podkreślić, że Miasto nie ma prawa finansować takich dróg, gdyż stanowi to naruszenie dyscypliny finansów publicznych. 

Istnieją możliwości przekazania własności tych dróg na rzecz Miasta, ale wymagają one współpracy mieszkańców i Urzędu: 

 - po pierwsze, gdy droga taka została zaliczona przed 31 grudnia 1998 roku do dróg publicznych, można starać się o uzyskanie jej własności na podstawie art. 73 ustawy wprowadzającej ustawę reformującą administrację publiczną, jednak żadna z dróg we władaniu Miasta nie posiada takiego statusu;

- po drugie właściciele lub ich następcy prawni mogą odpłatnie lub nieodpłatnie przekazać swoje udziały w drodze na rzecz Miasta, z tym, że ich tytuł własności do tej nieruchomości nie może budzić żadnych wątpliwości prawnych;

- po trzecie Miasto może zasiedzieć nieruchomości, na których znajduje się droga i tu obowiązuje droga sądowa, przede wszystkim najpierw sąd ustali, osoby, które bez żadnych wątpliwości posiadają obecnie tytuł prawny do tej drogi, a nadto Miasto musi wykazać, że do tej pory używało tej drogi jak swojej własności. 

Obecnie w Sądzie Rejonowym w Limanowej toczą się postępowania o zasiedzenie trzech dróg na terenie Miasta. Dokumentacja kolejnej jest kompletowana. 

Wszystkich mieszkańców zainteresowanych przejęciem przez Miasto własności nieruchomości, na których znajdują się drogi we władaniu Miasta, zapraszam po informacje do Urzędu Miasta Mszana Dolna, ul. Piłsudskiego 2. 

 

Anna Pękała

Burmistrz Miasta

Mszana Dolna